De 3P's van Europees leiderschap
Terwijl de VS en China de wereld herschikken, ligt er een gouden kans om de regels te herschrijven.
Twee weken geleden schreef ik dat Europa moet stoppen met de rol van toeschouwer en zelf het spel moet gaan bepalen. De reacties stroomden binnen: ‘kan jij niet de politiek in’. Dat is nou niet bepaald mijn ambitie, maar ik heb wel wat ideeën: dit zijn de 3 P’s van Europees leiderschap - onze routekaart naar een sterkere positie op het wereldtoneel.
1. Positie claimen
Europa heeft de neiging om de wereldpolitiek te ondergaan in plaats van te sturen. We reageren op crisissen, volgen het nieuws van de dag en laten ons meeslepen door beslissingen die elders worden genomen. Maar als we serieus genomen willen worden, moeten we een actieve rol opeisen. Dat begint met strategische keuzes maken—niet wachten op Washington of Peking.
Groenland is daar een perfect voorbeeld van. Trump wil het hebben en is daar heel serieus over. Wat doet Europa… weinig. Maar het eiland bezit 25 van de 34 kritieke grondstoffen die we nodig hebben voor energie en technologie. Waarom zouden we blijven bedelen bij China voor lithium en kobalt, als we zelf duurzame mijnbouw kunnen stimuleren op een plek waar we wél invloed hebben? Dit is het moment om Groenland niet als een politiek bijzaak te zien, maar als een Europees strategisch speerpunt.
2. Partnerschappen bouwen
Terwijl Amerika zich steeds meer terugtrekt en China agressiever wordt, ligt er een kans om de wereld een alternatief te bieden: een Europa dat stabiliteit, samenwerking en economische groei stimuleert. Maar dan moeten we slimmer worden in onze internationale relaties.
USAID, het enorme Amerikaanse hulpprogramma, wordt door Trump grotendeels opgedoekt. Dit is geen kleinigheid: het budget van 40 miljard dollar was een geopolitiek wapen waarmee de VS haar invloed wereldwijd uitbreidde. Als Europa hier nu instapt met gerichte investeringen, kunnen we op strategische plekken in Afrika, Zuid-Amerika en Zuidoost-Azië langdurige banden smeden. Geen liefdadigheid, maar slimme diplomatie. Onze soft power is misschien niet zo zichtbaar als tanks en drones, maar invloed op lange termijn wordt niet bepaald door brute kracht—het wordt bepaald door vertrouwen en samenwerking.
3. Power inzetten
Hard power (militair, economisch afdwingen) is het domein van de VS en China. Maar soft power — de kunst om met cultuur, diplomatie en economische samenwerking je invloed uit te breiden — is waar Europa kan excelleren.
Denk aan hoe K-pop de wereld veroverde en Zuid-Korea een culturele supermacht maakte. Hoe Hollywood decennialang de American Dream exporteerde. Hoe Japan met soft power en slimme branding zijn technologieën over de hele wereld geliefd maakte. Dit is waar Europa ook in moet investeren: een herkenbaar, aantrekkelijk Europees merk dat innovatie, duurzaamheid en samenwerking ademt.
We kunnen dit nu al toepassen. Door technologie en infrastructuur te exporteren in plaats van alleen grondstoffen te importeren. Door Europese bedrijven strategisch te laten samenwerken met opkomende markten. Door onze waarden niet alleen als interne idealen te zien, maar als een krachtig exportproduct.
Hier komt de pijnlijke waarheid: als we niets doen, eindigen we als het Zwitserland van de geopolitiek. Mooie plek, goed eten, maar niemand vraagt het om de grote beslissingen te maken. Dat kan niet de toekomst zijn van een continent dat ooit het epicentrum van de wereld was.
Dus in plaats van wéér af te wachten tot de VS of China ons de route dicteert, moeten we nu zelf het script schrijven. Dit is het moment waarop Europa moet laten zien dat het nog steeds telt. Want als we deze kans laten liggen, dan zitten we over 20 jaar in de geschiedenisboeken als de regio die ooit relevant was, maar sindsdien alleen de toeristische trekpleister van de VS en China is.
Jij en ik kunnen de wereld misschien niet direct veranderen, maar we kunnen wél blijven pushen voor een Europa dat zichzelf serieus neemt. Dus, wie stuurt dit even door naar Ursula?
LYLT.